Wielu przedsiębiorców nie wie, że Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (Prezes UOKiK) może nakładać kary w drodze decyzji administracyjnej dla podmiotów, które nadmiernie opóźniają się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych przez strony transakcji handlowej, niebędące podmiotami publicznymi.
Takie uprawnienie Prezesa UOKiK wynika z art. 13b oraz 13v ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom transakcjach handlowych (t.j. Dz. U. z 2022 roku, poz. 893 ze. zm., dalej „Ustawa”). Za nadmierne opóźnianie w spełnianiu świadczeń pieniężnych uznaje się przypadek, gdy w okresie 3 kolejnych miesięcy suma wartości wymagalnych świadczeń pieniężnych niespełnionych oraz spełnionych po terminie przez ten podmiot wynosi co najmniej 2.000.000 złotych (art. 13b ust. 2 Ustawy).
Postępowanie w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych, prowadzi Prezes UOKiK. Postępowanie wszczyna się z urzędu, jeżeli posiadane przez Prezesa UOKiK informacje wskazują na wystąpienie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych. Często Prezes UOKiK wszczyna takie postępowanie w przypadku, gdy otrzyma taką informację od osoby poszkodowanej. Uprawnienie do zgłoszenia dotyczącego podejrzenia wystąpienia nadmiernego opóźnienia może zgłosić każdy (art. 13d ust. 1 Ustawy). Do zawiadomienia powinny być dołączone dokumenty uzasadniające okoliczności wystąpienia nadmiernego opóźnienia płatności oraz opis sprawy.
Prezes UOKiK może wystąpić do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z wnioskiem o przekazanie danych w celu dokonania sprawdzenia, czy dochodzi nadmiernego opóźnienia w spełnieniu świadczeń. Prezes UOKiK może skierować do podmiotu co do którego ma podejrzenie, że opóźnia się nadmiernie ze spełnianiem świadczeń, wystąpić o udzielenie informacji. Podmiot do którego Prezes UOKiK skieruje wystąpienie może przedstawić swoje stanowisko w sprawie, a termin na przedstawienie tej odpowiedzi wynosi co najmniej 14 dni od dnia otrzymania przesz podmiot wystąpienia Prezesa UOKiK.
W toku postępowania podmioty – strona transakcji handlowej i nie tylko, jest obowiązana do przekazywania koniecznych informacji i dokumentów na żądanie Prezesa UOKiK. Żądanie może obejmować wskazanie zakresu informacji, wskazanie celu żądania, wskazanie terminu udzielenia informacji, określenie struktury i formatu przekazywanych danych oraz sposobu ich przekazania, pouczenie o sankcjach za nieudzielenie informacji lub za udzielenie informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd.
Niewiele osób wie, że w toku postępowania może być przeprowadzona przez upoważnionego pracownika Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub Inspekcji Handlowej kontrola u podmiotu w zakresie objętym tym postępowaniem.
W czasie kontroli kontrolujący ma szerokie kompetencje. Może między innymi wstąpić na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń oraz środków transportu kontrolowanego, żądać udostępnienia związanych z przedmiotem kontroli akt, ksiąg, wszelkiego rodzaju pism, dokumentów oraz ich odpisów i wyciągów, korespondencji przesyłanej pocztą elektroniczną, informatycznych nośników danych, żądania od kontrolowanego lub osób przez niego upoważnionych ustnych wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli oraz udostępnienia i wydania przedmiotów mogących stanowić dowód w sprawie.
Przy przeprowadzeniu kontroli podmiot kontrolujący może korzystać z pomocy Policji w zakresie opisanym w art. 13k Ustawy. Czas trwania kontroli nie może przekraczać 20 dni roboczych. Postępowanie powinno być zakończone nie później niż w terminie 5 miesięcy od dnia jego wszczęcia. W przypadku gdy Prezes UOKiK nie stwierdzi nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych przez stronę postępowania, umarza postępowanie w drodze decyzji.
Prezes UOKiK może, w drodze decyzji, nałożyć na podmiot, który nie udzielił żądanych informacji lub udzielił informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd albo uniemożliwił lub utrudnił rozpoczęcie lub przeprowadzenie kontroli administracyjną karę pieniężną w wysokości do 5% przychodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, ale nie więcej niż równowartość 50 000 000 euro. Jeżeli nie można ustalić wysokości przychodu podmiotu administracyjna kara pieniężna wynosi nie więcej niż równowartość 50 000 000 euro.
Kancelaria Adwokacka Hindemith Nobis
adwokat Piotr Hindemith +48 501 563 240 piotr@hindemith.pl
adwokat Aleksander Nobis +48 792 010 008 aleksander.nobis@adwokatura.pl
Stan prawny: 10 lutego 2023 roku
