Większość przedsiębiorców w codziennej działalności spotyka się z sytuacją braku zapłaty przez kontrahenta za wykonaną usługę lub dostarczony towar. Jest to oczywiście element ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej, jednak sytuacja taka nie może pozostać bez żadnego działania.

Pierwszym krokiem zmierzającym do odzyskania należności, będzie wysłanie wezwania do zapłaty i wyznaczenia dłużnikowi terminu, w którym ma uregulować zobowiązanie. Jeżeli to nie odniesie skutku, pozostaje złożenie pozwu o zapłatę.

Wezwanie do zapłaty, jako rozpoczęcie starań o odzyskanie należności

W wezwaniu do zapłaty powinniśmy wskazać wysokość zadłużenia i podstawę, z którego wywodzimy swoje roszczenia (np. umowa lub faktura). Wskazujemy także sposób i termin, w którym roszczenie ma zostać zaspokojone. Wezwanie wysyłamy na adres dłużnika. W przypadku  spółek lub osób prowadzących działalność gospodarczą aktualne dane adresowe trzeba sprawdzić w odpowiednich rejestrach (KRS, CEiDG).

Zdarza się, iż samo wysłanie wezwania do zapłaty doprowadza do spłaty zadłużenia, bez konieczności składania pozwu o zapłatę. Bywa także, iż po otrzymaniu wezwania dłużnik kontaktuje się z wierzycielem i ustala sposób spłaty zadłużenia (np. zapłata w ratach lub negocjacje odnośnie kwoty spłaty, umorzenia odsetek lub innych kosztów). Na tym etapie strony mogą dojść do porozumienia, w kwestii ugodowego rozwiązania sporu, np. poprzez ustalenie harmonogramu spłaty zadłużenia i podpisanie ugody pozasądowej.

Przy wysyłaniu wezwania do zapłaty, warto zadbać o to, aby wezwanie takie było wysłane listem poleconym. Potwierdzenie takie przyda się bowiem w przypadku braku zapłaty przy składaniu pozwu. Wierzyciel na etapie sądowym będzie musiał wykazać, iż dopełnił czynności wezwania do zapłaty, a takim dowodem będzie właśnie potwierdzenie nadania wezwania do zapłaty.

Pozew o zapłatę

W sytuacji braku zapłaty po wysłaniu wezwania, pozostaje złożenie w Sądzie pozwu. Nie sposób w niniejszym artykule omówić wszelkich elementów, które wiążą się z wniesieniem pozwu, ale do podstawowych należy:

– dokładne określenie żądania, z oznaczeniem wartości przedmiotu sporu;

– oznaczenie daty wymagalności roszczenia;

– wskazanie faktów, na których opieramy swoje żądanie;

– informację czy strony podjęły próbę pozasądowego sposobu rozwiązania sporu;

Ponadto pozew może zawierać wnioski o zabezpieczenie powództwa, a także wnioski o wezwanie na rozprawę świadków, biegłych, polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumenty będącego w jego posiadaniu lub żądanie przeprowadzenia dowodów z dokumentów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich.

Pozew powinien być skierowany do właściwego miejscowo i rzeczowo Sądu. Właściwość rzeczową reguluje art. 17 Kodeksu Postępowania Cywilnego i w sprawach o zapłatę będzie to odpowiednio Sąd Rejonowy w przypadku gdy wartość roszczenia nie przewyższa kwoty 75.000 zł albo Sąd Okręgowy gdy wartość roszczenia jest wyższa.

Właściwość miejscową reguluje natomiast art. 27 kpc i n. Zgodnie z ogólną zasadą powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania a w przypadku powództwa kierowanego przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi niebędącemu osobą fizyczną, według miejsca ich siedziby.

Przed wniesieniem pozwu warto dokładnie sprawdzić powyższe właściwości, aby sąd nie musiał przekazywać naszej sprawy do innego właściwego Sądu. Warto zaznaczyć, iż strony często w umowach wskazują jaki sąd będzie dla nich właściwy w przypadku powstania sporu sądowego.

Pozew powinien zawierać uzasadnienie, w którym wyjaśniamy w jaki sposób powstało roszczenie i przedstawiamy dowody na jego istnienie. Do pozwu załączamy wszelki dowody, które uzasadniają nasze żądanie (np. umowę, faktury, dokument dostarczenia towaru, korespondencję emailową).

Pozew składamy w odpowiedniej ilości egzemplarzy. Zazwyczaj będzie to egzemplarz dla sądu oraz dla pozwanego.

Niezbędnym elementem pozwu będzie także potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej. W sprawach, w których żądamy zapłaty do 20.000 zł opłata wyniesie odpowiednio:

1) do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;

2) ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych;

3) ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych;

4) ponad 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych;

5) ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;

6) ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;

7) ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 złotych.

W sprawach powyżej 20.000 wartości przedmiotu sporu opłata wyniesie 5% żądanej kwoty. W niektórych sytuacjach możliwe jest skierowanie pozwu w postepowaniu nakazowym lub elektronicznym postępowaniu upominawczym, gdzie opłata jest mniejsza i wynosi ¼ opłaty stałej dla spraw do 20.000 zł lub 1,25% wartości przedmiotu sporu przy sprawach powyżej tej kwoty.

Podsumowanie

Opisane powyżej elementy wezwania do zapłaty oraz pozwu są jedynie ogólnym zarysem procedury składania powództwa do sądu. Każda sprawa wymaga osobnej analizy sytuacji faktycznej oraz dokumentów. Na etapie kierowania pozwu do Sądu trzeba zadecydować jakie dowody będą załączone do pozwu, jacy świadkowie zostaną powołani i co będzie konieczne aby udowodnić nasze roszczenie.

Doświadczenie w prowadzeniu spraw sądowych, pozwala na szybszą analizę zasadności powództwa i szans na pomyślne zakończenie sprawy. Wspólnicy Kancelarii Adwokackiej Hindemith Nobis, od wielu lat zajmują się prowadzeniem spraw o zapłatę, z powodzeniem reprezentując swoich klientów przed Sądami.

Kancelaria Adwokacka Hindemith Nobis

adwokat Piotr Hindemith +48 501 563 240 piotr@hindemith.pl

adwokat Aleksander Nobis +48 792 010 008 aleksander.nobis@aadwokatura.pl

Stan prawny: 26 lipca 2022 roku